Done sosyoekonomik
Popilasyon: 11,263,079 inh. (estimasyon pou jiyè 2020, pa gen okenn resansman ofisyèl pou plis pase 10 ane)
Pozisyon peyi nan HDI a: 170 sou 189 peyi (2020)
Fòs travay: 4.8 milyon moun
To chomaj: 70%
% nan popilasyon an k ap viv anba liy povrete a: 74.6%
Pousantaj alfabetizasyon: 48.7
% nan popilasyon an k ap viv nan povrete ekstrèm: 54%
Endèks Gini: 0.61 (2012)
GDP per capita (GNI): 1,149.5 $ (2020)
Dansite popilasyon: 401 ab / km2
esperans lavi: 64 ane
Pousantaj fètilite: 2.9%
Kwasans anyèl: -2% (2019)
Pousantaj mòtalite tibebe: 48.2 pou 1000
Pousantaj mòtalite malarya: 5.7
Aksè nan pousantaj dlo potab: 64.8%
Koule migratè: + 75,000 moun nan yon ane
Ekspozisyon nan katastwòf natirèl: + 96%
Ayiti se yon peyi ki fè pati Gran Zantiy nan Karayib la - yon rejyon nan Amerik. Li pataje yon fwontyè ak Repiblik Dominikèn; Li okipe yon zòn 27,750 km² nan pati lwès zile "Hispaniola". Ayiti gen yon popilasyon apeprè 11,5 milyon abitan dapre dènye estatistik Bank Santral la (ane 2020). Se te yon koloni franse men li te vin endepandan an 1803 e li te vin premye nasyon endepandan nan Amerik Latin nan, pi ansyen repiblik nwa nan mond lan, ak dezyèm repiblik ki pi ansyen nan Emisfè Lwès la apre Etazini. Li konsidere kòm premye nasyon ki vin endepandan de yon anpi kolonyal ak premye nan mond lan aboli esklavaj.
Sepandan, Ayiti se peyi ki pi pòv nan Amerik e youn nan pi pòv nan mond lan, dapre estatistik ak klasifikasyon òganizasyon entènasyonal tankou Bank Mondyal ak Fon Monetè Entènasyonal. Endikatè sosyal alarmant yo mete Ayiti pami nasyon ki pi pòv ak ki pi inegal sou planèt la.
Peyi a te fè eksperyans yon vag enstabilite politik ak sosyal depi de dènye deseni yo. An konsekans, efò devlopman nan tout domèn nan lavi (ekonomik, sosyal, sante, teknolojik, enfrastrikti...) te bloke oswa abandone. Manifestasyon vyolan kont gouvènman yo, kidnaping (vol) ak tout kalite vyolasyon dwa moun se evènman ki domine nan lavi chak jou Ayisyen.
Anplis de sa, kolera te lakòz lanmò anpil moun nan pandemi sa a ki te koze pa manm misyon Nasyonzini pou estabilite ann Ayiti (MINUSTHA).
12 janvye 2010, kapital peyi Dayiti te anba dekonb. Nan kèk segond, yon mouvman sismik 7 degre sou echèl Richter kite 65% nan bilding yo nan zòn metwopoliten nan Pòtoprens-Pétionvil konplètman tonbe oswa ak yon gwo degre destriksyon. Plis pase 200,000 moun te pèdi lavi yo e plis pase de milyon te kite flannen sou kare yo ak nan lari yo epi yo t ap viv nan espas prekè ki gen twòp moun, ak ti mwayen pwoteksyon kont eleman yo san yo pa gen aksè a dlo, manje oswa rad - san konte yon kote pou dòmi ak. pitit li yo. Efè tranblemanntè a te depase sa tout tranblemanntè ki te anrejistre depi ane 1900. Anplis de sa, se Siklòn Matthew nan Kategori 4 ki te lakòz anviwon 600 moun mouri, ki te afekte 2.1 milyon moun epi ki te lakòz gwo domaj nan sid penensil ak nòdwès peyi a. peyi a an 2016.
Anplis de konsekans tranblemanntè a, kolera, pandemi COVID-19 la, ak mizè ki deja egziste a, peyi a fè eksperyans sitiyasyon tèt chaje sou fòm kidnapin, lanmò vyolan, manifestasyon, vòlè... ki fè yon lonbraj ankò. Limyè lespwa pou devlopman peyi a. Timoun, adolesan oswa jèn yo pa sove anba efè twoub sa yo, paske anpil moun pèdi lavi yo pandan trajedi sa yo. Moun ki ka peye pa ka ale nan kolèj oswa inivèsite; yo pa gen aksè nan klas yo sou Entènèt akòz move enfrastrikti ki disponib (teknoloji, telekominikasyon, kouran elektrik elatriye); yo pa gen lapè lakay yo pou yo pè kidnapè yo ka antre nenpòt ki lè. Ant septanm 2020 ak fevriye 2021, kantite timoun ak fanm ki viktim atak ame swadizan atribiye nan gang kriminèl yo te ogmante anpil ann Ayiti (62% konpare ak rapò anvan an nan mwa septanm 2020), soti nan 45 a 73 ensidan, ki gen ladan touye moun, blesi. , vyòl ak kidnaping, dapre Nasyonzini.
Nan dat 31 me 2021, Nasyonzini te klase sitiyasyon peyi a kòm yon "kriz imanitè neglije." “Pandemi COVID-19 la, ogmantasyon vyolans ak mank aksè nan sèvis nitrisyon ak dlo pwòp, ansanm ak kondisyon metewolojik ekstrèm yo, de pli zan pli afekte lavi timoun ayisyen yo; sepandan, li se yon kriz imanitè neglije ", li te di.
An bref, Ayiti bezwen entèvansyon nan tout domèn devlopman tankou enfrastrikti wout, agrikòl, elektrik, dijital, pò ak ayewopò; Edikasyon an; pwoteksyon sante; lojman sosyal; mobilizasyon sektè prive a ak envestisman etranje dirèk; rebwazman; pwoteksyon anviwònman an ak reyaktivasyon pwodiksyon agrikòl, pami lòt moun. Sepandan, tout bagay sa yo dwe fèt nan yon pèspektiv ki oryante nan direksyon dirab, otonòm ak patisipasyon kominote a, transparans e sitou, enklizyon sosyal.
Yon ti istwa..
Kontribye kòmantè w ak sijesyon w yo
NON, TIT
Pataje sa kliyan yo di sou biznis ou. Klike oswa double klike sou yo Customize li.
NON, TIT
Pataje sa kliyan yo di sou biznis ou. Klike oswa double klike sou yo Customize li.
NON, TIT
Pataje sa kliyan yo di sou biznis ou. Klike oswa double klike sou yo Customize li.